Pieken van de Balkan, ondanks de kleine regio waarin deze hike zich bevindt is de variëteit van de omgeving een grote troef. Bijna elke dag is het landschap anders waardoor deze trekking van de eerste tot de laatste moment boeiend blijft.
De joviale en gastvrije manier waarop alle gasten ontvangen worden in lokale guesthouses is hartverwarmend.
1. Transport
Aangezien dit een trekking is, ga je in normale omstandigheden alle dagen te voet op pad. De wegen zijn goed gemarkeerd en relatief makkelijk toegankelijk.
Je kan in sommige gevallen er ook voor kiezen om enkele etappes niet af te leggen en gebruik te maken van plaatselijk transport. Vaak bieden enkele guesthouses de mogelijkheid om even verderop afgezet te worden zodat je minder mooie of interessante stukken kan overslaan. Hierdoor heb je de mogelijkheid om binnen een korter tijdsbestek toch het grootste deel van de trekking af te leggen. Informeer je zeker op voorhand indien je hiervan gebruik wenst te maken.
Een alternatieve transport optie over de bergen.
2. Algemene tips
Dit stuk van de Balkanregio met rugzak doorkruisen, brengt zonder uitzondering het overbruggen van een pak hoogtemeters met zich mee. De pieken boven 2000m zijn niet alleen bergop maar ook bergaf een uitdaging. Een goede voorbereiding is dus noodzakelijk om er zonder kleerscheuren doorheen te komen.
Een toestemming verkrijgen voor de vele grensovergangen is noodzakelijk. Hoewel er weinig controles zijn kan je beter voorzien zijn van de juiste documenten. Deze kan je aanvragen via de organisatie waarmee je boekt of individueel bij o.a. de officiële website van de Pieken van de Balkan.
Je paspoort en reis- en grensovergangsdata zijn hierbij de belangrijkste gegevens.
Een eerste positieve ervaring is met zekerheid de kwaliteit van de verschillende guesthouses. Deze zijn basic maar prima uitgerust. Warm water, een proper bed en lekker eten, wat kan je nog meer wensen? Meestal zijn er ook stopcontacten aanwezig, en het hartelijke contact met de locals krijg je er gratis bij.
Ik sprak al eerder over de onvermijdelijke hoogtemeters. In combinatie met het soms heel warme weer in de zomer zorgt dit voor drie onmisbare items in je rugzak.
- Wandelstokken
- Drinkzak (bv. Camelbak of Osprey)
- Waterfilter (bv. Katadyn)
Allen zorgen ze voor een extra vorm van comfort gedurende je trekking. De stokken verzachten de belasting op je knieën en andere gewrichten gedurende de steile afdalingen. Een drinkzak moedigt je aan om frequent te drinken zonder telkens je rugzak te moeten afdoen. Omdat het water niet altijd even drinkbaar is kan een waterfilter je helpen om toch bijna overal aan water te geraken. Beter voorkomen dan genezen wat dat betreft.
Vergis je niet, ook in het gewoonlijk hete Oost-Europa kan het vooral 's avonds serieus afkoelen. Doordat je in de bergen op hoogte zit worden deze temperatuurschommelingen nog versterkt. Ook een felle regenbui kan je zomerse wandeling plots verstoren. Opnieuw enkele items die hiervoor noodzakelijk zijn:
- Warme trui
- Dunne waterdichte regenjas
- Regenhoes rugzak
Als je in de herfst of winter aan je trekking begint zijn sommige van deze kledijopties iets logischer of talrijker nodig.
Zoals altijd voor een meerdaagse hike is een goede conditionele en materiële voorbereiding onontbeerlijk. Schoenen inlopen, goede wandelsokken aan je voeten, je rugzak evenwichtig vullen en enkele trainingsmomenten helpen je om ter plaatse meer te kunnen genieten van al het moois!
3. Shkodër
Helemaal noordwest in Albanië bevindt zich de ideale uitvalsbasis om aan je 10-daagse trekking te starten. Vanuit het stadje Shkodër bieden enkele hostels transport aan naar de effectieve start. Wanneer je alleen reist is gebruik maken van een grotere organisatie waarbij je aansluit waarschijnlijk wel een stuk voordeliger. Zo kan je via de website van Komani Lake Ferry zeker enkele opties vinden die het hobbelige transport naar de havenplaats van Komani Lake voor hun rekening nemen. Je kan dan ook meteen je boottickets aanschaffen om echt op de juiste startplek aan te komen.
Het haventje waar je de boot neemt tot in Fierzë is erg idyllisch. Vele kleine bootjes liggen aangemeerd om mensen mee te nemen, voor een kleine route op het water of eventueel met de auto tot aan de Fierza-Komani Ferry Stop. Die laatste locatie is de juiste stop om met de bus verder te reizen naar Theth of Valbonë. Een lange en hobbelige transportdag, maar wel noodzakelijk om op de juiste eindhalte te geraken. Komani Lake is een ijskoud maar magnifiek meer dat doorheen de bergen kronkelt. Absoluut de moeite om je ogen open te houden!
Boottocht op Komani Lake.
Shkodër zelf heeft ook enkele mooie bezienswaardigheden te bieden. Zo zie je waarschijnlijk al van ver het Kasteel van Rozafa op de heuvel prijken. De klim hier naartoe is best pittig dus slippers of iets vergelijkbaars is niet meteen aan te raden. Het kasteel is wat in verval maar heeft zeker voldoende te bieden om hier een uur door te brengen. Het uitzicht over de stad en zijn meer is indrukwekkend. De inkom bedraagt slechts 400 LEK oftewel €4.
Net iets lager gelegen heb je de recent gerenoveerde Lead Mosque. Een erg mooi exemplaar met bijhorende groene omgeving. Vooral de buitenkant is opvallend ingekleed. Aangezien je er bijna passeert op weg naar het kasteel is deze zeker de moeite waard. Er zijn toiletten en de inkom is gratis.
Een tweede moskee iets meer centraal in de stad is de Ebu Bekr Mosque. Deze is heel wat groter maar op zich niet specialer dan de net vernoemde moskee. Vooral de binnenkant is sober ingekleed. Opnieuw is deze wel gratis te bezoeken dus wel de moeite waard om een kijkje te nemen.
Tip: Voor elke moskee geldt dat je gepaste kledij dient te dragen. Dit wil zeggen: geen ontblote schouders, broek/rok/kleed tot over de knieën, schoenen uitdoen bij betreden en strakke kledij vermijden.
Rozafa castle
Lead Mosque
Ebu Bekr Mosque
Ook de katholieke kerk van Shkodër krijgt een prominente plek in de stad. Het plein met kleurrijke gebouwen samen met Katedralja e Shën Shtjefnit zijn een korte stop waard.
Katedralja e Shën Shtjefnit met enkele kleurrijke gebouwen op het plein.
De Site of Witness and Memory is wat mij betreft ook echt een plek die je moet bezoeken. Voor slechts 200 LEK (€2) heb je toegang tot deze herinnering aan het communistische verleden in Albanië en meer bepaald Shkodër. De cellen aan het einde van het complex maken iedereen stil.
Cellencomplex in het museum.
Terwijl je rondliep in de stad heb je het ongetwijfeld al gezien. Er ligt een gigantisch meer in Shkodër. De perfecte locatie om te zwemmen, een SUP-board te huren of te kajakken,... Opties genoeg als je het mij vraagt. Het Meer van Shkodër is het grootste meer van Zuid-Europa en ligt pal op de grens met Montenegro. In de zomer is de temperatuur van het water aangenaam warm en dus ideaal voor alle activiteiten die ik eerder noemde. Drini Times is één van de firma's die watersportactiviteiten begeleidt en materiaal verhuurt. Vanuit de Albanese kant is het ook prima gelegen om een mooie zonsondergang mee te maken.
Het meer herbergt vele (water)vogels en is erg afhankelijk van het seizoen wat betreft de grootte. Zo kan het in de winter bijna verdubbelen in oppervlakte.
Op de baan naar de oevers van het meer kan je voor €1 ook een verlaten en nooit afgewerkt hotel (Stralaus Freudenberg) bezichtigen. Het werd extra bekend na zijn passage in seizoen 2 van 'Bestemming X'.
Naar het einde toe kom je in een typische vakantiebaai terecht met veel restaurants waar je iets lekker kan eten.
Het verlaten hotel
Sunset aan het meer
4. Pieken van de Balkan
Je kan deze trekking eigenlijk starten op elk van de tien verschillende startplekken. Aangezien de route één grote ronde vormt kom je dus telkens op dezelfde plek weer aan.
Ikzelf koos ervoor om 7 etappes te wandelen. Dit vooral om de minst interessante delen over te slaan. Het gaat dan over veel verharde kilometers, dezelfde vegetatie en ook minder variatie in de omgeving.
Vaak wordt er gekozen voor Theth als startlocatie, ik ging echter voor Valbonë. Vanuit dit dorpje, dat ook wel eens Valbona genoemd wordt, kan je op twee manieren aan je meerdaagse hike beginnen.
Aangezien je vaak pas in de namiddag in Valbonë aankomt is aan de trekking beginnen niet meer mogelijk. Het dorp zelf verkennen is daarom een goede optie, ideaal om je rugzak even uit te testen en de laatste aanpassingen te doen. Liqeni i Xhemës is een klein meer om naartoe te wandelen, zwemmen raad ik ten zeerste af vanwege de aanwezigheid van algen. In deze omgeving vind je ook enkele verlaten huisjes en drie graven. Hier rusten de mensen die laatst woonden in de kleine hutjes.
De helderblauwe rivier aan de overkant van de baan is dan weer wel perfect om even te zwemmen. Tenminste, als je tegen ijskoud water kan. Aan camping 'Riverside' is er een mooie plek om van de omgeving te genieten.
Rivier aan camping 'Riverside'.
Begraafplek rondom Liqeni i Xhemës.
Valbonë - Çerem
De mooiste en ook zwaarste route trekt via de grensovergang met Montenegro langs het hoogste punt van datzelfde land, Zla Kolata. Deze piek beklimmen is optioneel en bevindt zich op 2534 m hoogte. De weg loopt uiteraard langdurig en steil bergop maar je wordt beloond met uitzichten over kale rotspieken en schitterende vergezichten. Een landschap dat je gedurende je trekking niet meer in deze vorm tegenkomt.
Net voor je het hoogste punt van je wandeling bereikt kan je tijdens de zomerperiode in een klein hutje iets fris kopen om te drinken. Een welgekome energieboost voor de laatste loodjes.
Onderweg maak je zeker ook kennis met enkele schaapherders en loslopend wild.
Los van de meer dan duizend meter die je omhoog moet wandelen komen er ook nog eens zo'n duizend meter in dalende lijn. Hier zullen je stokken waarschijnlijk wel van pas komen. Al laat het rotsachtige terrein dit niet altijd even goed toe.
De exacte kilometeraantallen zijn natuurlijk afhankelijk vanuit welk guesthouse je vertrekt en waar je op het einde weer toekomt. Er kan dus wel wat verschil opzitten.
De 'makkelijke' route loopt via een breder pad rondom de bergen. Je wandelt rechts langs enkele van de hoogste pieken en verlaat Albanië niet. Deze weg is ook wat korter in vergelijking met de eerste route.
Çerem - Dobërdoll
Op dag twee zijn de hoogtemeters net iets beter verdeeld dan op dag één. Je begint met een steil stuk tot je aan de grindweg uitkomt. Hier kan je meteen een pauze nemen, aangezien er een relatief grote hut is die verschillende drankjes en versnaperingen aanbiedt. De rest van de voormiddag loopt eerder gelijkmatig bergop om na ongeveer 8 km praktisch alle stijgende meters gehad te hebben. Ideaal voor een middagpauze want je passeert een hutje waar je kan genieten van een mooi uitzicht over de vallei.
De rest van de namiddag verloopt in licht dalende lijn. Doordat je slechts zo'n 500 dalende meters hebt gedurende de hele dag is deze dag zeker niet de zwaarste. Goed voor de iets minder geoefende wandelaar die de inspanningen van de eerste dag nog voelt.
Aankomen in Dobërdoll doe je in een soort van kom tussen de bergen. Hierdoor verdwijnt de zon sneller dan gewoonlijk en koelt het 's avonds goed af.
Dobërdoll - Milishevc
De snelle denker ziet meteen dat dag drie een pittige start zal kennen. Uit het dal geraken doe je niet met een lift, dus moet je de eerste kilometers serieus aan de bak. Je overwint over een afstand van drie kilometer wel vierhonderd hoogtemeters. Veruit het zwaarste stuk van de gehele trekking, als je het mij vraagt. Gelukkig is het uitzicht wel een mooie beloning voor de geleverde inspanningen.
Wanneer je na die drie kilometer aan een klein hutje komt, kan je ervoor kiezen om het drielandenpunt op te zoeken. Hier rechts afdraaien en dan niet voor de hoogste piek gaan, maar wel de meest rechtse die je ziet. Dit pad brengt je naar de gemeenschappelijke grens tussen Albanië, Kosovo en Montenegro. De extra hoogtemeters moet je er wel bij nemen.
Afhankelijk van je keuze voor het drielandenpunt of niet, kom je na acht kilometer op een grote parking waar vele auto's stoppen om snel een foto te kunnen nemen. Hier je middagpauze nemen is niet ideaal, je gaat beter nog enkele minuten verder om in alle rust te kunnen eten.
Opnieuw verloopt het grote deel van de namiddag in dalende lijn. Altijd leuk om zo het laatste deel van je wandeling in te zetten. Net voor de eindmeet kan je in Roshkodol nog een drankje nuttigen, om met verse energie het slot af te werken.
Drielandenpunt
Etappe 4 en 5 heb ik zelf niet gedaan. Dit om voldoende variatie te behouden in het programma.
Meer info over deze wandelingen vind je op de officiële website van de Pieken van de Balkan.
Kuqishtë - Babino Polje
De eerstvolgende etappe begint aan Hotel & Restaurant Te Liqeni. De eerste klim waarmee je meteen begint, brengt je naar het prachtige meer Liqeni i Kuqishtës. De weerspiegeling van de bergen in het water is, in combinatie met de hopelijk aanwezige zon, een genot om naar te kijken. Jammer genoeg besloot mijn horloge daar reeds de wandeling op te slaan. Vandaar de twee verschillende links van deze route die je hier kan vinden.
Gedurende de volgende kilometers blijft het stevig stijgen en loop je ook constant langs of over de landsgrens tussen Kosovo met Montenegro.
Wanneer je op het einde definitief Montenegro binnenkomt, wacht je nog een stevige afdaling. Het pad kan hier en daar wat onduidelijk worden, dus is het wel even opletten welke richting je uitgaat.
Eens je het grindpad bereikt, is het ergste achter de rug en kan je richting het guesthouse gaan.
Babino Polje - Plav
De etappe van Babino Polje naar Plav is de langste van de etappes die ik afgelegd heb. Dit maakt van hem zeker niet de zwaarste. Eén van de mooiste passages van de hele trekking was voor mij aan Hridsko Jezero. Dit meer heeft de meest opvallende kleurschakeringen en is de ideale plaats voor een lange pauze om te genieten van het koude water en de charmante omgeving. Iets na dit hoogtepunt kom je boven aan een grindweg waar je op een bank de middagpauze kan spenderen.
De weg die je hierna vervolgt, is zoals wel vaker in dalende lijn. Dat wil zeggen dat de kilometers er snel af zullen gaan. Voor je het weet bereik je het centrum van Plav en kan je op zoek naar een leuke plek om te eten of naar je guesthouse om je eerst op te frissen. Plav heeft ook een heleboel supermarkten waar je jezelf kan belonen met iets lekkers.
Net voor je aankomst in Plav zie je de gemeente al liggen vanop een hoger gelegen pad. Hier heb je een zicht over de volledige regio, met ook het grote meer achter het dorp. Door een stevige regenbui kreeg ik een mistig beeld over de bergen en Plav.
Doordat er meer dalende kilometers dan stijgende zijn, is deze etappe een pittige voor de knieën en andere ledematen. Gebruik dus zeker je wandelstokken op de correcte manier.
Hridsko Jezero
Overzicht over Plav tijdens de hike.
Etappe 8 knipte ik er opnieuw tussenuit. Vooral door de lengte van deze hike, die opvallend verder is dan de andere. Met behulp van een lokaal guesthouse begonnen we meteen aan etappe 9.
Ropojana - Theth
De voorlaatste etappe brengt je definitief Albanië weer binnen. Starten doe je echter via Ropojana Valley. Een diepe vallei waar je bij de ingang van het nationale park €3 dient te betalen om je weg verder te zetten. Op de kaart denk je ook een groot meer te passeren, maar vergis je niet, in de zomer is Ropojansko Jezero volledig droog. Reken er dus niet op om hier je water te kunnen bijvullen.
Even later wanneer je de grens overgestoken bent passeer je enkele oude schuttershutjes die over de vallei uitkijken. Een leuke extra net voor je middagpauze, welke je perfect kan nemen rondom Posta Verore e Kufirit. Een oude kleine militaire basis waar je uit de wind kan zitten. Het gebouw zelf is niet geschikt als eetplek, aangezien het vol met afval en spuiten ligt. Wegblijven dus. Het uitzicht op Maja e Harapit is ook fenomenaal mooi.
De daaropvolgende afdaling is één om "u" tegen te zeggen. Ze kronkelt de steile berg af richting Theth en neemt ook behoorlijk veel tijd in beslag, vooral door het technische en steile profiel.
Gelukkig is de slotfase van deze wandeling weer vlak doorheen de opgedroogde rivierbedding.
Theth - Valbonë
Ook je laatste wandelkilometers van de vakantie beginnen pittig. Een steile klim naar de drukke Valbona Pass is een stevige kuitenbijter. Aangezien dit een populair stuk is van de trektocht, zal er op de top waarschijnlijk aardig wat volk staan.
Net als gisteren is de daaropvolgende afdaling alweer heel steil. Opnieuw een links en rechts kronkelend pad dat je in twee gedeeltes tot beneden brengt. De middagpauze op de top van de berg nemen is niet altijd even aangenaam. Een klein stukje van de afdaling afleggen om de drukte te ontlopen is dus wel aangeraden.
Eenmaal beneden aangekomen is ontsnappen aan de zon geen optie meer. Je komt in een open ruimte waar de hitte vrij spel krijgt en de hoge bergen aan de rechterkant een fraai uitzicht bieden. De baan met witte keien weerkaatst het felle zonlicht in je ogen, dus een zonnebril is zeker een handig item op deze laatste stukken. De grote parking aan Hotel Fusha e Gjesë is het einde van je trekking indien je daar transport geregeld hebt om je verder te brengen. Anders is het nog even door naar je oorspronkelijke vertrekplaats in Valbonë.
5. Accommodaties
Bijna alle guesthouses waar we overnachtten waren stuk voor stuk een succes. Vriendelijke ontvangst, mooie en propere slaapplekken en bovendien ook telkens zeer lekkere maaltijden. Ze allemaal individueel beschrijven zorgt voor veel dezelfde commentaren, hierdoor lijst ik ze gewoon even op:
Friendship Dorms Hostel (Shkodër)
Guesthouse Kol Gjoni (Valbonë)
Guesthouse Afrimi (Çerem)
Leonard Guesthouse (Dobërdol)
Sky Hostel (Pejë)
Triangle Woodhouse (Babino Polje)
Rooms Lida (Plav)
Bujtina Terthorja (Theth)
De enige mindere ervaring hadden we in Milishevc. Bij Bujtina Lojza werden alle aanwezigen die avond ziek. Vermoedelijk door voeding die niet goed bewaard was. De koelkast piepte hier om aan te geven dat de temperatuur niet laag genoeg was en ook in de avond was er amper tot geen elektriciteit. De slaaplocatie zelf is wel prima in orde en het kampvuur zorgt voor een gezellige sfeer.